در بیستوششمین نمایشگاه بینالمللی پژوهش، فناوری و فنبازار تهران، سه دستاورد مهم هستهای شامل دو رادیوداروی تشخیصی و درمانی سرطان و یك دستگاه تمامخودكار تولید رادیودارو، با حضور معاون اول رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی رونمایی شد؛ دستاوردهایی كه علاوه بر اهمیت علمی و پزشكی، حامل پیام صلحآمیز ایران در بهرهگیری از فناوری هستهای برای سلامت انسان است.
به گزارش روابطعمومی رادیو ایران، روز دوشنبه 24 آذر 1404 و همزمان با برگزاری بیستوششمین نمایشگاه بینالمللی پژوهش، فناوری و فنبازار تهران، مجموعهای از دستاوردهای نوین هستهای در حوزه پزشكی با حضور محمدرضا عارف معاون اول رئیسجمهور و محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران رونمایی شد. این دستاوردها شامل دو رادیوداروی پیشرفته برای تشخیص و درمان سرطان پوست، یك دستگاه تمامخودكار تولید رادیوداروهای تسكیندهنده دردهای استخوانی و همچنین شبكه ملی آموزش هستهای است.در این مراسم، علی سامانی معاون پژوهش، فناوری و نوآوری پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، از تولید دو رادیوداروی مهم خبر داد. نخستین رادیودارو، گالیوم-68 آلفا MSH است كه برای تشخیص زودهنگام ملانومای متاستاتیك – یكی از خطرناكترین انواع سرطان پوست – طراحی شده است. این رادیودارو میتواند با دقت بالا، گسترش سلولهای سرطانی را در مراحل اولیه شناسایی كند و مسیر درمان را برای بیماران تسهیل كند.رادیوداروی دوم، لوتسیوم-177 ، یك رادیوداروی درمانی است كه برای هدفگیری و نابودی سلولهای سرطانی در بیماران مبتلا به ملانومای پیشرفته بهكار میرود. این دارو با فناوری بومی تولید شده و میتواند جایگزینی كمهزینهتر و در دسترستر برای نمونههای خارجی باشد.در ادامه مراسم، از یك دستگاه پیشرفته و تمامخودكار تولید رادیوداروهای مورد استفاده در درمان دردهای ناشی از متاستاز استخوانی رونمایی شد. این دستگاه میتواند فرآیند تولید رادیوداروهای تسكینی را با دقت بالا، سرعت بیشتر و حداقل دخالت انسانی انجام دهد؛ موضوعی كه هم ایمنی كاركنان را افزایش میدهد و هم ظرفیت تولید را بالا میبرد.سامانی همچنین از راهاندازی شبكه ملی آموزش هستهای با شعار دانش هستهای برای همه خبر داد. این پلتفرم آموزشی قرار است بهعنوان یك زیرساخت ملی، امكان دسترسی دانشجویان، پژوهشگران و علاقهمندان در سراسر كشور را به دورههای تخصصی هستهای فراهم كند. هدف این شبكه، تربیت نیروی انسانی متخصص و گسترش عدالت آموزشی در حوزه فناوریهای پیشرفته است.رونمایی از این دستاوردها، علاوه بر اهمیت علمی و پزشكی، حامل یك پیام سیاسی روشن نیز بود. ایران با معرفی رادیوداروهای جدید و اعلام تولید 70 نوع رادیودارو و تحقیق بر روی 20 نوع دیگر، نشان داد كه فناوری هستهای كشور در مسیری كاملاً صلحآمیز و انسانی بهكار گرفته میشود و تمركز آن بر درمان بیماران و ارتقای سلامت جامعه است.محمدرضا عارف در این مراسم با اشاره به اهمیت بومیسازی فناوریهای پیشرفته گفت: تولید داخلی رادیوداروها و تجهیزات مرتبط، علاوه بر كاهش وابستگی و صرفهجویی ارزی، میتواند ایران را به یكی از صادركنندگان مهم این محصولات در منطقه تبدیل كند.
وی تأكید كرد كه كیفیت محصولات ایرانی قابل رقابت با نمونههای خارجی است و حمایت از این دستاوردها نباید تنها بر دوش دولت باشد، بلكه صنایع و مصرفكنندگان بزرگ نیز باید به توان داخلی اعتماد كنند.دكتر مهدی خرسند كارشناس مسائل هستهای، در گفتوگو با رادیو ایران، این دستاوردها را مایه مباهات ملی دانست و گفت: با وجود فشارهای بینالمللی، تهدیدها و حتی ترور دانشمندان، ایران توانسته در حوزه رادیودارو و فناوریهای صلحآمیز هستهای به جایگاهی برسد كه مورد توجه و تحسین دیگر كشورها قرار گیرد.وی افزود كه صادرات رادیودارو به دهها كشور، تنها صادرات یك محصول فناورانه نیست، بلكه انتقال یك تفكر خودباورانه است كه میتواند نظم هژمونیك قدرتهای بزرگ را به چالش بكشد.رونمایی از رادیوداروهای جدید، دستگاه تولید رادیودارو و شبكه ملی آموزش هستهای، نشاندهنده حركت ایران به سمت توسعه فناوریهای پیشرفته با رویكرد سلامتمحور و صلحآمیز است. این دستاوردها میتوانند علاوه بر ارتقای جایگاه علمی كشور، به بهبود درمان بیماران، افزایش صادرات و تقویت استقلال فناورانه ایران كمك كنند.
